HOLI /
होळी
होळी हा सण फाल्गुन मधील पौर्णिमेला साजरा केला जातो. फाल्गुनी पौर्णिमेपासून पंचमीपर्यंतच्या पाच-सहा दिवसांत, कुठे दोन दिवस तर कुठे पाच दिवस हा उत्सव साजरा केला जातो. या सणाची तारीख दर वर्षी बदलत असते. सहसा मार्च किवां फेब्रुवारी या महिन्यात हा सण येतो. या सणानंतर वसंत ऋतू प्रारंभ किवां हिवाळ्याचा शेवट होतो अस मानले जाते. तसेच या सणाच्या दिवशी लोक एकमेकांमधील मतभेत विसरून भेटतात आणि रंग खेळतात.या सणाला रंगाचा सन असेही म्हंटल जाते. उत्तरेत याला होरी, दोलायात्रा, तर गोवा, कोकण व महाराष्ट्रात शिमगा, होळी व हुताशनी महोत्सव, होलिकादहन आणि दक्षिणेत कामदहन असे म्हंटले जाते.
होळी या सणाची सुरवात होळी जाळून केली जाते. यासाठी होळीच्या दिवशी मोकळी जागा साफ केली जाते. मध्यभागी एरडांची फांदी लावतात, बाजूने जमवलेल्या गोव-या लावतात व त्यानंतर उभी लाकडे लावतात. संध्याकाळी होळी पेटवली जाते. बायका पुरणपोळीचा नैवेद्य घेऊन येतात. होळीची मनोभावे पूजा करतात. नैवेद्य दाखवून होळीला प्रदक्षिणा घालतात. होळीत सबंध नारळही अर्पण केले जाते किंवा खोब-याच्या वाटया भाजून प्रसाद म्हणून होळीचे पूजन केले जाते.
होळीच्या दुसऱ्या दिवशी धुलिवंदनाचा सण साजरा केला जातो. याला धुळवड असेही म्हणतात. एकमेकांना गुलाल लावून रंगांची उधळण करणे, सर्वांनी एकत्र येणे, बंधूभाव आणि एकतेचे प्रतीक म्हणून याकडे पहिले जाते. या दिवशी लोक आपसातील भेदभाव, भांडण, गरिबी-श्रीमंती विसरून एकत्र येतात. होळीचे मानसिकदृष्ट्या देखील महत्त्व आहे. लोकांच्या मनात बऱ्याच प्रकारचे मनोविकार लपलेले असतात. ते समाजात भीतीने किंवा शालीनतेमुळे प्रकट होऊ शकत नाहीत. होळीच्या दुसऱ्या दिवशी ते सगळे बाहेर काढण्याची संधी असते. होळीच्या दिवशी शिव्या देणे हा सुद्धा त्याचाच एक भाग आहे.
READ MORE:-
No comments:
Post a Comment