NAVARATRI

नवरात्री

नवरात्री हा एक सन नऊ दिवसाचा सन आहे. नवरात्री हा संस्कृत शब्द आहे, ज्याचा अर्थ "नऊ रात्र " असा होतो. या नऊ दिवसात देवींच्या नऊ रूपांचे पूजन केले जाते. आणि दहाव्या दिवशी दसरा म्हणजेच विजयादशमी हा सन साजरा केला जातो. नवरात्री हा सण अश्विन महिन्यातल्या शुक्ल पक्षातील प्रथमा म्हणजेज प्रतिपदा पासून सुरु होतो आणि आश्विन महिन्यातल्या शुक्ल पक्षातील नवमी ला संपतो. आश्विन महिन्या प्रमाणे नवरात्री हे संपूर्ण वर्षात चार वेळा साजरा केला जातो. पौष, चैत्र, आषाढ, आश्विन प्रतिपदा पासून नवमी पर्यंत साजरा केला जातो. त्यापैकी अश्विन महिन्यातील नवरात्रीला " शारदीय नवरात्री "  असेही म्हंटले जाते. अश्विन महिन्यातील नवरात्री " शरद ऋतू " मध्ये येते म्हणून त्याला " शारदीय नवरात्र " असे म्हंटले जाते.

नवरात्री हा सन हिंदू पंचांगानुसार ठरवला जातो. नवरात्री च्या नऊ रात्री मध्ये देवी महालक्ष्मी, देवी सरस्वती, आणि देवी दुर्गा या तीन देवींच्या नऊ रूपांचे पूजन केले जाते. त्यांना नवदुर्गा असेही म्हंटले जाते. दुर्गा म्हणजे दु:खाला दूर करणारी.

नवरात्री हा सण संपूर्ण भारतात वेगवेगळ्या प्रकारे साजरा केला जातो. गुजरात मध्ये हा सण दांडिया आणि गरबा खेळून साजरा केला जातो. गरबा देवीच्या आरती अगोदर आणि दांडिया देवीच्या आरतीच्या नंतर केला जातो.पश्चिम बंगाल मध्ये बंगाली लोंकाचा दुर्गापुजा हा मह्त्वाचा सण म्हणून साजरा केला जातो. महाराष्ट्रात हा सन घटस्थापना म्हणून साजरा केला जातो. असेच वेगवेगळ्या प्रातांत वेगवेगळ्या प्रकारे नवरात्री हा सन साजरा केला जातो.  

नवरात्रातील प्रत्येक दिवशी येणार्‍या वारानुसार भारतीय ज्योतिष्यांनी प्रत्येक दिवसाचा रंग ठरवलेला आहे. देवीला त्या त्या दिवशी त्या विशिष्ट रंगाची साडी नेसवली जाते. महाराष्ट्रातील अनेक शहरांतील स्त्रियाही अशाच प्रकारे नवरात्रातल्या दिवसांत त्या ठरावीक रंगाच्या साड्या नेसतात. नवरात्रीत महिला-तरूणी याच रंगांच्या साड्या आणि कपडे घालतात. राज्यातील वेगवेगळ्या देवींच्या संस्थानात या दिवसात तेथील देवींना नऊ दिवस नऊ रंगांच्या साड्या नेसवल्या जातात.

• पहिला दिवस:- लाल 
• दुसरा दिवस :- निळा 
• तिसरा दिवस :- पिवळा 
• चौथा दिवस :- हिरवा 
• पाचवा दिवस :- ग्रे 
• सहावा दिवस :- केशरी 
• सातवा दिवस :- पांढरा 
• आठवा दिवस :- गुलाबी 
• नववा दिवस  :-  जांभळा 

READ MORE:-

• नवदुर्गा 
• नवरात्रीची कथा  

HOME                                                                     BACK